Doğuda, kamplar [Kızıl Ordu] tarafından özgürlüklerine kavuşturuldu: ordu Majdanek’i Temmuz 1944, Auschwitz’i 27 Ocak 1945, Gross-Rosen, Sachsenhausen, Ravensbrück, Stutthoff ve Theresienstadt kamplarını ise ilerleyen aylarda kurtardı.
Batıda ise, Amerikalı taburlar Buchenwald, Dachau, Dora-Mittelbau, Flossenbürg ve Mauthausen’in yanı sıra diğer kampları da özgürlüğüne kavuşturdu. 15 Nisan 1945 tarihinde İngiliz kuvvetleri Bergen-Belsen’e girdiklerinde, çoğu ciddi beslenme eksikliği ve gittikçe yayılan tifüs salgını nedeniyle kritik durumda olan ve binlerce gömülmemiş cesetle çevrili yaklaşık 60.000 mahkûm ile karşılaştı. BBC muhabiri Richard Dimbleby ve CBS’ten Ed Murrow tarafından özgürlüğe kavuşturulan kamplardan yapılan yayınlar, haber bültenlerindeki film görüntülerinde de olduğu gibi dinleyiciler üzerinde büyük etki bıraktı.
Müttefik Kuvvetlerinin Baş Kumandanı General Dwight D. Eisenhower, 12 Nisan 1945’te ABD’i generaller George S. Patton ve Omar Bradley ile birlikte Ohrdruf toplama kampının alanını ziyaret etti. Eisenhower, ziyaretin ardından Washington, D.C.’deki Ortak Personel Şefi General George C. Marshall’a telgraf çekerek şöyle dedi: “gördüğüm şeyleri anlatmaya kelimeler yetmez… Ziyareti kasten, gelecekte bu tür suçlamaları ‘propaganda’ olarak geçiştirme eğilimi doğarsa bu konuda ilk elden tanıklık edebilecek bir konumda olmak için yaptım.”
[Kızıl Ordu: Sovyetler Birliği’nin ordusu ve hava kuvvetleri. 2. Dünya Savaşı’nın kaderini belirleyecek olan Kızıl Ordu, 1930’lardaki muharip subayların tasfiyesi ve Stalin’in başlarda generallerinin tavsiyelerini dinlemeyi reddetmesi nedeniyle Alman işgaline yeterli derecede karşı koymakta başlarda zorlandı. Kızıl Ordu, 1942’de yaşadığı zorlu mücadelenin ardından, Ocak 1943’te Stalingrad’daki Alman güçlerinin yenilmesini takiben başarılara imza atmaya başladı. Sovyet güçleri, Amerikan yardımı ile Alman kuvvetlerini Reich’a doğru sürerek Nisan-Mayıs 1945’te Berlin’i nihayet geri almayı başardı. Tarihçiler, Kızıl Ordu’nın 2. Dünya Savaşı sırasında ortalama 8,7 milyon ölü verdiğini ve 4,6 milyon kişinin kaybolduğunu tahmin etmektedir.]
