Moshe Bejski, 1920 yılında Krakov, Polonya yakınlarında yer alan Dzialoszyce köyünde dünyaya geldi. Moshe, gençlik yıllarında Polonyalı Yahudilerin Filistin İngiliz Mandası’na göçünü koordine eden bir Siyonist gençlik hareketine katıldı. Ne yazık ki, kalp hastalığı ve Polonya’nın 1939 yılında Almanlar tarafından işgali, arkadaşları ile ülkeden ayrılmasına engel oldu.
1942’de, Krakov’da yaşayan Yahudilerin çoğu toplama kamplarına götürüldü ve Bejski ailesi de bunlardan biriydi. Moshe ve erkek kardeşleri Uri ve Dov, Krakov’un dışında yer alan bir toplama kampı olan Plaszow’a tehcir edildi. 2. Dünya Savaşı’nın arifesinde, Krakov’da 60.000’den fazla Yahudi yaşamaktaydı. 1945 yılına dek bunların hemen hemen hepsi, Auschwitz veya Plaszow’a yerleştirilmişti. Moshe, bir gece kamptan kaçmak için cesur bir girişimde bulundu, hapishane gardiyanlarını atlatmayı ve parmaklıklardan geçmeyi başardı. Dışarıdayken, çocukları eskiden arkadaşı ve sınıf arkadaşı olan eski komşularına sığınmak istedi. Naziler tarafından yakalanmaktan korkan aile, kendisinin sığınma talebini reddetti. Bejski, umutsuz bir şekilde Plaszow’a döndü.
“İnsanlar birer iskeletten ibaretti. Vücutlarını sürükleyerek, birbirlerine yaslanarak kampa gelişlerini çok iyi hatırlıyorum. Kimsenin bir daha böyle bir manzarayla karşılaşmayacağını umarım. Yaklaşık 100 kişi vardı…"
Moshe ve iki erkek kardeşi, Oskar Schindler’in fabrikasında çalışmak üzere listeye alındı. Moshe, savaş boyunca Nazi rejiminin sembolünü taşıyan kauçuk damgaların yanı sıra, Schindler’in Yahudileri Polonya’dan kaçırmak üzere kullandığı sahte kağıt ve pasaportların üretiminde çalıştı. Bejski kardeşlerin üçü de Mayıs 1945’te Sovyet Kızıl Ordusu sayesinde özgürlüklerine kavuştu. Bejski, savaşın ardından İsrail’e göç etti ve hukuk öğrenimi gördü. Moshe’nin Holokost sırasında hayatta kalmayı başardığını, kendisi 1961 yılında Adolf Eichmann’ın duruşmasında tanıklık edene dek çok az kişi bilmekteydi. Bejski, Plaszow toplama kampının koşulları hakkında çarpıcı bir tanıklık ortaya koyarak Yahudi mahkumların kamptaki korkunç umutsuzluğu ve yardıma muhtaç durumu hakkında konuştu. Moshe Bejski, ilerleyen yıllarda İsrail’de bir Yüksek Mahkeme Yargıcı ve Yad Vashem Memorial’da Righteous Commission Başkanı olarak görev yaptı. Bejski, uzun yıllar boyunca Oskar Schindler’e olan yakınlığını korudu ve Schindler’in 1974 yılında ölümünün ardından, duygulandıran bir konuşma yaptı.
Kaynak: Yad Vashem
