Fakt

Jak naziści szerzyli propagandę antyżydowską?

Share

Jako reżim totalitarny nazistowskie Niemcy próbowały wdrożyć swoją ideologię — a w związku z tym również antysemityzm — w każdym obszarze życia społeczeństwa niemieckiego. Ministerstwo Propagandy i Oświecenia Publicznego pod kierownictwem Josepha Goebbelsa kontrolowało życie kulturalne Niemiec, a organizacje zawodowe, ruchy młodzieżowe i zarządzający zakładami pracy pilnowali, aby jednostki nie miały zbytniej możliwości unikania ideologii. Trzeba też pamiętać, że propaganda czerpała z grafik, tematów i przenośni używanych do szerzenia nienawiści do Żydów przez wiele stuleci.

Prasa sterowana przez ministerstwo Goebbelsa szerzyła propagandę antysemicką dostosowaną do swoich odbiorców. Zatwardziali naziści mogli prenumerować haniebne, niemal pornograficzne materiały w Der Stürmer Juliusa Streichera, a inne gazety dostarczały szczegółowych informacji na temat składania donosów pod groźbą uwięzienia w obozach koncentracyjnych. Radio, kroniki filmowe, teatr i muzyka były podobnie sterowane.

Film — będący przełomową technologią w latach 30. — odgrywał kluczową rolę w szerzeniu propagandy. Aby wesprzeć politykę eugeniczną i rasistowską, tworzone były filmy „dokumentalne” wzmacniające te ideologie, na przykład filmy przedstawiające osoby upośledzone fizycznie lub psychicznie, których „życie było tylko ciężarem”. Film Der ewige Jude (Wieczny Żyd) z 1940 roku wykorzystywał zdjęcia głodujących i poniżanych mieszkańców getta w Warszawie czy Łodzi, aby zobrazować „typowe” sceny z życia Żydów, uzupełniając to makabrycznymi scenami rytualnego mordu zwierząt. Nawet przeciwnicy reżimu zwracali uwagę na potężną rolę odgrywaną przez film. Goebbels również popierał tworzenie propagandowych filmów fabularnych. Filmy takie jak Żyd Süss oraz Rotszyldowie (oba z 1940 roku) wzmacniały ideologię antysemicką poprzez romantyczne lub „fascynujące” wątki, których celem było odwrócenie uwagi od trudności czasu wojny.  

Młodzież była celem priorytetowym propagandy nazistowskiej. Jednym z najgroźniejszych sposobów szerzenia idei antysemityzmu było wykorzystywanie w tym celu programu nauczania. W związku z bardzo wysokim stopniem nazyfikacji środowiska nauczycielskiego w harmonogramie zajęć dodano przedmiot „nauka o rasie”, gdzie dzieci były uczone „charakterystycznych cech” Żydów oraz innych, którzy nie wpisywali się w nazistowską wizję społeczeństwa. Również problemy i tematy w ramach innych przedmiotów były ideologizowane. Na przykład na egzaminie z matematyki było pytanie o to, ile jedzenia zjadły „bezużyteczne pasożyty”. Mimo iż nieustająca propaganda w szkole, a następnie na zajęciach wieczornych w organizacjach młodzieżowych, spotykała się czasem z cynizmem i buntem, wielu młodych ludzi spędzało całe dnie w kontakcie z różnymi formami propagandy.

Próby bogacenia się na propagandzie były bardzo różnej jakości. Na przykład książka Streichera zatytułowana Der Giftpilz (Trujący Grzyb) byłą szeroko wykorzystywana w szkołach po jej publikacji w 1938 roku. W tym samym roku firma Günther & Co. z Drezna wypuściła grę planszową dla dzieci pod tytułem Juden Raus! (Precz z Żydami!), w której gracze zbierali „Żydów” celem „deportowania” ich do Mandatu Palestyny. Mimo iż słodki język marketingowy na opakowaniu sugeruje społeczną akceptację antysemityzmu, gra spotkała się z krytyką ze strony SS z powodu trywializowania celów nazistów i dostarczania pretekstu do niezadowolenia międzynarodowego.

Do you have a question about the Holocaust?



Masz pytania na temat Holokaustu?

Zadaj je tutaj