به‌عنوان Reichsführer (پیشوای ملی) گردان حفاظت SS، هاینریش هیملر در پایان جنگ جهانی دوم به دومین فرد قدرتمند آلمان نازی مبدل شده بود. مسئولیت طراحی و رهبری اجرای طرح «راه‌حل نهایی مسئله یهود» با وی بود. پلیس مخفی آلمان، پلیس امنیت و پلیس جنایی همه از طریق دستیاران اصلی او رینهارد هیدریچ و ارنست کالتنبرونر به وی گزارش می‌دادند. او همچنین بر شبکه گسترده‌ای از اردوگاه‌های کار اجباری مانند استثمار اقتصادی از زندانیان کارگر به‌عنوان وسیله‌ای برای نابود کردن آنها نظارت و کنترل داشت.
در 4 اکتبر 1943، او به گروهی از ژنرال‌های SS در خصوص «نابودی مردم یهود» اینگونه گفت که: «این صفحه از افتخارات ما هرگز در تاریخ ما نوشته نشده است و هرگز نوشته نخواهد شد…. ما از این حق اخلاقی برخوردار بودیم، ما وظیفه داشتیم تا این افرادی را که قصد کشتن ما را داشتند را بکشیم.»
در پایان جنگ، او سعی کرد با متفقین مذاکره کند اما موفق نشد و حتی با یکی از نمایندگان «کنگره جهانی یهود» در آوریل 1945 ملاقاتی داشت. هیملر در تاریخ 23 مه 1945 در حالی که در اسارت بریتانیا بود خودکشی کرد.
