Fact

Danimarka’nın sivil halkı, Danimarkalı Yahudilerin çoğunu tehcirden nasıl kurtardı?

Share

Savaş öncesindeki 6000 kişilik nüfustan yalnızca yaklaşık 120 Yahudi, İkinci Dünya Savaşı sırasında hayatını kaybetti. Bunun nedeni üç faktöre dayalıydı: birinci olarak, Danimarkalı yetkililerin ve sivillerin, Yahudi nüfusunu saptama ve toplama konusundaki Nazi emrine uymayı reddetmesi, ikincisi, Danimarkalı yetkililere Alman işgali altında tanınan büyük ölçüde serbestlik ve üçüncüsü, teklif edilen toplu tehcir zamanındaki politik bağlamın Almanların operasyondan şüphe duymalarına neden olması. Bu faktörlerin tümü, büyük ölçüde lokalize olmuş Yahudi topluluğunu ilk önce saklayarak ardından tarafsız İsveç’e götürerek güvenliğe ulaştırmayı başaran Danimarka nüfusunun az sayısı ve homojenliği nedeniyle kolaylaşmıştı.

Almanlar Danimarka’yı Nisan 1940’ta işgal etti. Yahudilerin toplam sayısı yaklaşık 7500’dü: Almanya ve Doğu Avrupa’dan gelen mültecilerin de katıldığı 6000 kişilik bir yurtiçi nüfus. Danimarka’nın, “Ari” bir millet olarak iç işlerinde neredeyse tam bir özerklikten faydalanmasına izin verilmiş ve hükümet, Yahudiler ve mal varlıklarına karşı ayrımcı kanunlar uygulamayı reddetmiştir.

Danimarka hükümeti, direnişçiler ve sabotajcılara karşı Alman adaletini uygulamaktansa istifa ettiğinde, Almanya Danimarka’da Ağustos 1943 itibarıyla sıkıyönetim ilan etti. Hitler, Eylül 1943’te SS Generali Werner Best’in, Danimarka Yahudilerini tehcir talebini kabul etti. Best, buna rağmen eylemin politik olarak avantajlı olup olmadığından şüphe duymaya başladı ve Yahudi olmayan Danimarkalıları uyardı. Danimarkalı yetkililer, Yahudi topluluğu liderleri ve Danimarkalı siviller, Yahudileri genellikle sahil bölgelerinde olmak üzere sakladı. Takip eden bir ay içerisinde, balıkçılar Yahudileri tarafsız İsveç’e götürdü. Bu toplu eylemin sonucu olarak, 1 Ekim tarihindeki toplamada çok az sayıda Yahudi ele geçirildi. Toplama, Danimarka polisinin iş birliği yapmayı reddetmesi nedeniyle daha da sekteye uğradı: Yalnızca 470 Yahudi bulunarak Theresienstadt’a tehcir edildi. 1943’te kurtarılan Yahudilerin hemen hemen hepsi, 1945’te Danimarka’ya döndü.

Do you have a question about the Holocaust?

Holokost hakkında bir sorunuz mu var?

Buradan sorun